Mục Lục
- Takaichi nói việc tăng lãi suất vào lúc này là “ngu ngốc” trong một cuộc tranh luận trực tuyến.
- Các ứng viên khác không công khai phản đối việc bình thường hóa chính sách của BOJ.
Các nhà quan sát Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) đang theo dõi chặt chẽ cuộc bầu cử lãnh đạo của Đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền, để tìm hiểu những tác động tiềm ẩn về chính sách tiền tệ, với sự chú ý đặc biệt dành cho một người ủng hộ mạnh mẽ việc duy trì chính sách nới lỏng.
LDP có số lượng ứng viên kỷ lục là 9 người tham gia cuộc đua lãnh đạo, cuộc bầu cử này sẽ quyết định thủ tướng tiếp theo của Nhật Bản, và số phận của Sanae Takaichi là điều mà các nhà quan sát BOJ đang quan tâm. Bà đã tuyên bố rõ ràng rằng mình sẽ phản đối bất kỳ đợt tăng lãi suất nào nữa của Thống đốc Kazuo Ueda, người được bổ nhiệm bởi thủ tướng sắp mãn nhiệm.
“Việc tăng lãi suất vào lúc này là ngu ngốc,” Takaichi, người hiện đang giữ chức Bộ trưởng An ninh Kinh tế, cho biết vào thứ Hai trong một chương trình trực tuyến. “Một số người cho rằng đồng yên yếu là điều tồi tệ, nhưng lợi ích của đồng yên yếu là rất lớn.”
Takaichi cũng bày tỏ trên một chương trình khác về sự phản đối rộng hơn đối với việc thắt chặt chính sách kinh tế vĩ mô. “Đây là một thời điểm cực kỳ quan trọng. Tăng thuế, kiềm chế chi tiêu tài khóa và thắt chặt chính sách tiền tệ là những bước đi không được phép,” bà nói.
Những bình luận này làm nổi bật quan điểm của Takaichi là ứng viên có lập trường phù hợp nhất với chính sách tái lạm phát của cựu thủ tướng Shinzo Abe, người đã ủng hộ mạnh mẽ chính sách tiền tệ cực kỳ nới lỏng và đồng tiền yếu để thúc đẩy tăng trưởng giá cả và khôi phục nền kinh tế.
Mặc dù Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đã giành được độc lập khỏi chính phủ hơn một phần tư thế kỷ trước, trong những thập kỷ gần đây, ngân hàng này vẫn thường xuyên phải đối mặt với áp lực chính trị. Hiện tại, BOJ đang bình thường hóa chính sách sau thời gian dài giữ lãi suất quanh mức hoặc dưới 0, để ứng phó với sự xuất hiện của tình trạng lạm phát kéo dài.
Hầu hết các nhà phân tích cho rằng Takaichi sẽ gây khó khăn cho BOJ nếu bà thắng cử
Ai sẽ làm cho BOJ gặp khó khăn nhất trong việc bình thường hóa chính sách?
Thủ tướng Fumio Kishida dự kiến sẽ từ chức ngay sau cuộc bầu cử của đảng, trong đó ông đã quyết định không tham gia. Cách mà Thống đốc BOJ Ueda sẽ làm việc với nhà lãnh đạo mới của quốc gia là một yếu tố quan trọng đối với lộ trình lãi suất của BOJ, sau khi Kishida đã đích thân chọn Ueda cho vị trí thống đốc năm ngoái và liên tục ủng hộ ông.
Dù Takaichi là một trong những ứng viên hàng đầu cho vị trí lãnh đạo LDP, vẫn chưa rõ ai sẽ chiến thắng trước cuộc bỏ phiếu của đảng vào thứ Sáu. Phần còn lại của các ứng viên chưa đưa ra sự phản đối mạnh mẽ nào đối với việc bình thường hóa chính sách của BOJ — cho thấy Ueda sẽ ít bị phân tâm hơn nếu một trong số họ chiến thắng.
“Nếu Takaichi trở thành thủ tướng mới trong số ba ứng viên hàng đầu, điều đó có thể trở thành cơn gió ngược kép, ảnh hưởng đến cả chính sách của BOJ và sự củng cố tài khóa,” nhóm kinh tế của SMBC Nikko Securities do Yoshimasa Maruyama dẫn đầu đã viết trong một ghi chú hôm thứ Ba.
Theo các cuộc thăm dò gần đây của truyền thông địa phương, cựu Bộ trưởng Môi trường Shinjiro Koizumi cùng với Shigeru Ishiba là hai ứng viên hàng đầu. Koizumi đã kêu gọi cải cách nhanh chóng bao gồm cả thị trường lao động, trong khi Ishiba nhấn mạnh việc phục hồi các nền kinh tế khu vực. Cả hai đều chưa bày tỏ quan ngại rõ ràng về cách xử lý chính sách của BOJ cho đến thời điểm này.
Kết quả vẫn chưa ngã ngũ, khi có khoảng 70 nhà lập pháp của LDP vẫn chưa quyết định sẽ ủng hộ ai, theo báo cáo của đài truyền hình NHK vào tối thứ Hai.
Kỳ vọng lãi suất
“Koizumi và Ishiba có lẽ là hai ứng viên được yêu thích nhất,” Hideo Kumano, nhà kinh tế trưởng tại Viện Nghiên cứu Dai-Ichi Life và là cựu quan chức BOJ, cho biết. “Nếu điều đó xảy ra, sẽ không có tác động lớn đến chính sách tiền tệ.”
Phần lớn các nhà quan sát BOJ dự đoán sẽ có một đợt tăng lãi suất khác vào tháng Giêng năm sau, với lạm phát của Nhật Bản vẫn duy trì trên hoặc ngang mức mục tiêu lạm phát 2% của BOJ trong hơn hai năm qua. Mức lãi suất cơ bản của BOJ hiện đang là 0,25%, thấp nhất trong số các ngân hàng trung ương lớn.
Tuần trước, BOJ giữ nguyên chính sách, khi Thống đốc Ueda cho biết ông có thời gian để cân nhắc một đợt tăng lãi suất khác. Sau khi ngân hàng trung ương tăng lãi suất cơ bản lần thứ hai trong năm nay và phát tín hiệu sẽ tiếp tục vào tháng Bảy, thị trường tài chính toàn cầu đã rúng động, và chỉ số Nikkei 225 giảm mạnh nhất trong lịch sử.
Với ký ức về vụ sụt giảm thị trường vẫn còn rõ nét, BOJ đã trở thành một chủ đề nhạy cảm đối với hầu hết các ứng viên LDP — những người có thể đang đánh giá rằng không nên mạo hiểm gây bất ổn cho thị trường trước cuộc bỏ phiếu quan trọng.
Cuộc bỏ phiếu sẽ được tiến hành giữa các thành viên thường trực của đảng và các nhà lập pháp của LDP, với mỗi nhóm được 368 phiếu. Nếu ứng viên hàng đầu không giành được đa số phiếu bầu, sẽ có cuộc bỏ phiếu thứ hai giữa hai ứng viên có số phiếu cao nhất — trong đó gần như tất cả các phiếu sẽ được phân bổ cho các nhà lập pháp.
“Kết quả phụ thuộc vào việc liệu Takaichi có chiến thắng hay không,” Jin Kenzaki, trưởng phòng nghiên cứu của Societe Generale tại Nhật Bản cho biết. “Đó là điểm quan trọng nhất để đo lường tác động của cuộc bầu cử này đối với BOJ.”
